هر بیمارستان کارمندان مستقیم و غیر مستقیم زیادی دارد. طبیعتا ما در داروساز بیمارستانی نمی‌خواهیم در مورد همه کارمندان بیمارستان صحبت کنیم؛ در عوض، به کارکنانی که یک داروساز در بیمارستان معمولا با آن‌ها تعامل بیشتری دارد اشاره‌ای کوتاه می‌کنیم. واضح است که این موارد می‌تواند مصادیق دیگر یا استثناهایی هم داشته باشد.

رییس بیمارستان

در بسیاری از بیمارستان‌ها معمولا رییس بیمارستان از لحاظ قدرت اجرایی و چارت سازمانی، فرد شماره یک است و هدف‌گذاری‌ها و کنترل اجرای امور اصلی بیمارستان بر عهده اوست. با اینکه تخصص پزشکی و ریاست بیمارستان لزوما هم‌پوشانی ندارند ولی بسیاری از روسای بیمارستان‌ها پزشک هستند. گاهی دلیل این موضوع سهامداری آنان است، گاهی برند شخصی، گاهی واقعا توانایی‌های مدیریتی و گاهی هیچ (در واقع داماد یک فرد سیاسی بودن، +).

مواردی از پرستاران و حتی افراد غیر کادر درمان هم – معمولا با مدارک MBA و یا DBA – در پست ریاست بیمارستان دیده می‌شود. در بیمارستان‌های موقوفه خیریه که وراثتی اداره می‌شوند نیز رییس بیمارستان معمولا یکی از اعضای خاندان یا از افراد تعیین‌شده توسط سازمان اوقاف است.

ممکن است یک بیمارستان تنها رییس داشته باشد، اما در بسیاری از بیمارستان‌ها معمولا غیر از رییس، یک مدیر یا مدیر عامل یا عضو ارشد هیئت مدیره بیمارستان نیز در امور اجرایی به رییس بیمارستان کمک می‌کند.

مدیر بیمارستان

گاهی اوقات رییس بیمارستان در بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها حضور فعال دارد. گاهی ممکن است رییس بیمارستان به دلیل مشغله زیاد خیلی در بیمارستان حاضر نباشد یا آن‌چنان در دوقطبی رهبر-مدیر غرق شده‌ باشد که تمام امور را داوطلبانه به مدیر بسپارد.

مدیر معمولا پرستار، حسابدار یا سرپرست مالی، یا فردی با سابقه اجرایی است که به امور جاری بیمارستان رسیدگی می‌کند.

این‌که تصمیم‌گیرنده اصلی بیمارستان، رییس است یا مدیر، معمولا با پرسشی ساده از پرسنل قابل کشف است.

مسئول فنی بیمارستان

مسئول فنی بیمارستان لازم است حضور کامل داشته باشد و به امور فنی بیمارستان اشراف داشته باشد. هر موضوعی که به بهبود وضعیت فنی بیمارستان منتهی شود باید مورد نظارت او قرار بگیرد. 

مسئول فنی معمولا یکی از پزشکان متخصص بیمارستان است و در امور مختلف، بنا به تشخیص خود، ابلاغیه‌ها و دستورالعمل‌هایی صادر می‌کند که لازم‌الاجراست.

از طرف دیگر، واژه‌ی مسئول، این مفهوم را هم در دل خود دارد که این فرد برای هر اتفاقی از طرف بیمارستان برای مورد سوال واقع شدن آماده است. مثلا در صورت شکایت بیماران یا همراهان او، یکی از افراد اصلی پاسخگو به سازمان‌های مربوطه، مسئول فنی بیمارستان است.

ممکن است رییس، مدیر و مسئول فنی، هر کدام یک مسئول دفتر هم داشته باشند.

مترون

مترون (یا مدیر پرستاری) معمولا پرستاری باسابقه است که از لحاظ جایگاه، بر تمام سرپرستاران، پرستاران و نیروهای تحت نظر آنان نظارت دارد. اتاق مترون معمولا در دفتر پرستاری است و داروساز می‌تواند برای پیگیری بسیاری از امور پرستاری با مترون صحبت کند.

مترون همچنین در بسیاری از کمیته‌های بیمارستان حضور دارد و جزء مهره‌های حیاتی بیمارستان در نظر گرفته می‌شود.

سوپروایزر

بعضی از پرستاران به دلیل توانمندی یا سابقه کاری بالا، به عنوان سوپروایزر (ناظر) انتخاب می‌شوند. سوپروایزرها هر کدام مسئول نظارت بر یک موضوع می‌شوند (+):

  • سوپروایزر کنترل عفونت مسئول پیشگیری، کنترل، نظارت و تدوین دستورالعمل در حوزه عفونت‌های بیمارستانی و رعایت بهداشت دست پرسنل و موارد مربوطه است. سوپروایزر کنترل عفونت معمولا مسئول برگزاری کمیته پیشگیری و کنترل عفونت است. گاهی این کمیته با کمبته استواردشیپ هم‌زمان انجام می‌شود.
  • سوپروایزر آموزشی نیازهای آموزشی پرسنل را با پایش عملکردشان یا به‌وسیله پرسش‌نامه‌ها به شکل مداوم بررسی می‌کند و کلاس‌های آموزشی ضمن خدمت را برای آنان برگزار می‌کند. معمولا برای تشویق پرسنل به همکاری در کلاس‌ها، آزمون‌های این کلاس‌ها را در میزان کارانه دریافتی آنان تاثیر می‌دهند.
  • سوپروایزر بالینی معمولا روزانه به تمامی بخش‌ها مراجعه می‌کنند و به همراه پرستاران بر بالین تک‌تک بیماران حاضر می‌شوند و اطلاعات بالینی آنان را ثبت و بررسی می‌کنند. سوپروایزر بالینی هم ممکن است به تصمیم هیئت برگزاری کمیته‌های بیمارستان در کمیته‌های دارویی حاضر شود.

مسئول واحد بهبود کیفیت

هدف اصلی برگزاری کمیته‌های بیمارستان این است که کیفیت کلی فرایندها بهتر شود. با این هدف، بیمارستان‌ها واحدی به نام بهبود کیفیت دارند که در کنار سایر فعالیت‌های‌شان، به برگزاری کمیته‌های مختلف بیمارستان می‌پردازند. کمیته‌ها جلساتی هستند که برای گزارش وضعیت موجود، بررسی مشکلات، اهداف، و در کل سامان‌دهی بخش خاصی از بیمارستان در نظر گرفته می‌شوند.

کمیته‌های مختلفی در بیمارستان‌ها وجود دارد؛ از جمله بهداشت محیط، اقتصاد درمان، پیشگیری و کنترل عفونت، استواردشیپ (کنترل مصرف منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها)، دارو و درمان، کمیته مرگ و میر، مدیریت و سنجش کیفیت و موارد دیگر. مسئول واحد بهبود کیفیت برای کمیته‌ها با دبیر هر کمیته مکاتبه می‌کند و از او دستور جلسه را دریافت کرده و برای سایر اعضای آن کمیته در تاریخ مقرر دعوت‌نامه می‌فرستد.

حین جلسات کمیته، نکات مهم را یادداشت می‌کند، در مدیریت زمانی جلسه کمک می‌کند و بعد از جلسه در کنار دبیر جلسه پیگیر آماده کردن صورت‌جلسه می‌شود.

بخش زیادی از تامین مستندات بیمارستان هم بر عهده این واحد است. ممکن است یک نفر به تنهایی در این کمیته مشغول باشد، یا ممکن است کارشناس یا کارشناسان کمکی هم داشته باشد.

پرستاران

انبوهی از وظایف برعهده پرستاران است؛ تحویل گرفتن بیمار از اتاق عمل، تا رسیدگی دائمی به وضعیت او، درخواست و تحویل گرفتن دارو از داروخانه، ارتباط دائمی با پزشکان معالج، دارودهی به بیمار، و ثبت گزارش پرستاری بخشی از این وظایف است. با توجه به تسلط اطلاعاتی آنان از بیمار، ارتباط سازنده و دوستانه با پرستاران برای یک داروساز که فرایند تلفیق دارویی را انجام می‌دهد ضروری است.

منشی‌ بخش

منشی بخش مسئول تکمیل پرونده و رفع نقص‌های آن است و برگه‌های پرونده را با ترتیب مشخصی کنار همدیگر قرار می‌دهد. تشکیل پرونده، رفع نواقص نوشتاری و مهرهای لازم، ثبت سیستمی خدمات ارائه‌شده‌ی پزشکان، جمع کردن نهایی پرونده و فرستادنش برای واحد ترخیص از جمله وظایف منشی بخش‌ است.

شما چه تجربه‌ای از تعامل با این نقش‌های بیمارستانی دارید؟

آیا پست سازمانی دیگری سراغ دارید که تعامل داروساز بیمارستان با او مهم و تاثیرگذار باشد؟