جزء حرفه ای و جزء فنی یعنی چه؟ | نحوه محاسبه ضریب K

خدماتی که اعضای کادر درمان ارائه می‌کنند – در کنار دعای خیر بیماران – لازم است آورده مالی هم برای‌شان داشته باشد. اما برای هر خدمتی که در مراکز درمانی ارائه می‌شود باید چقدر از بیمار پول گرفت؟ در این خصوص، هیئت دولت هر ساله با پیشنهاد وزارت بهداشت، لیستی از تمام خدمات درمانی را در مصوبه‌ای اعلام می‌کند که معمولا به نام کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت شناخته می‌شود.

دانلود فایل اکسل کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت سال 1404

هیئت دولت برای راحتی کار، هر ساله یک ضریب ثابت هم در نظر می‌گیرد و تعرفه تمام خدمات براساس آن ضریب قابل محاسبه است. این ضریب را با K نشان می‌دهند (در دروس ریاضی و فیزیک هم معمولا ضریب ثابت را با K نشان می‌دهند؛ که حرف ابتدایی Konstant – شکل آلمانی Constant به معنی ثابت – است).

حالا جزء حرفه ای و جزء فنی چیست؟ 

جزء حرفه ای (Professional Component) مبلغی است که ارائه‌دهنده‌ی خدمت، به دلیل 1) دانش و مهارتی که دارد، 2) زمانی که می‌گذارد و 3) ریسکی که می‌کند دریافت می‌کند. 

جزء فنی (Technical Component) ارتباط مستقیمی با ارائه دهنده خدمت ندارد و به مواردی مانند هزینه تعمیر و نگهداری تجهیزات پزشکی، تاسیسات، نیروی پشتیبانی، هزینه استهلاک و غیره مربوط است.

مجموع جزء فنی و جزء حرفه ای، ارزش کل خدمت را مشخص می‌کند.

طبیعتا بعضی از خدمات – مثلا درمان با لیزر – چون به دستگاه و نیروی انسانی کمکی نیاز دارد و دستگاه آن به‌مرور استهلاک پیدا می‌کند، علاوه بر جزء حرفه‌ای، جزء فنی هم دارد. ولی تلفیق دارویی فقط جزء حرفه ای دارد.

این اجزا بعد از تصویب معمولا دو استثنا هم دارند: مثلا در مورد جزء حرفه ای که در سال 1404 برابر با 137 هزار تومان است، برای دندانپزشکان 85 هزار تومان و  برای خدماتی که با علامت # در کتاب ارزش نسبی نشان داده شده‌اند 77 هزار تومان است.

چون تلفیق دارویی در کتاب ارزش نسبی دارای علامت # است، هر کای آن 77 هزار تومان است. حالا به اعداد مقابل آن نگاه می‌کنیم؛ تلفیق دارویی جزء فنی ندارد و ارزش کل آن صرفا به‌خاطر جزء حرفه ای است. عدد چهار را در آن ستون می‌بینیم؛ یعنی برای محاسبه ارزش خدمت تلفیق دارویی باید عدد چهار را در عدد 77 هزار تومان ضرب کنیم که می‌شود 308 هزار تومان. در واقع هر مرتبه انجام این خدمت 308 هزار تومان تعرفه دارد که این مبلغ بین دولت (از طریق مالیات)، بیمارستان و داروساز، تقسیم می‌شود.

در مورد مشاوره فارماکوتراپی، این عدد – فقط – کمی از تلفیق دارویی بیشتر است و چهارونیم کا به آن اختصاص داده شده، که امیدواریم این عدد در سال‌های آینده بیشتر شود.