هنگامی که از تلفیق دارویی پذیرش صحبت می‌کنیم، باید بدانیم که این فرایند به دو شکل قابل انجام است: Proactive و Retroactive. این دو واژه‌هایی هستند که در فضاهای دیگر، مثلا تحلیل حافظه، نیز به‌کار می‌روند (+).
فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای این دو صفت به ترتیب اصطلاحات پیش‌کنشی و پس‌کنشی را تصویب کرده است (+). واژه‌هایی مانند گذشته‌نگر و آینده‌نگر هم قابل استفاده هستند ولی ما در مجموعه داروساز بیمارستانی ترجیح می‌دهیم – با کمی فاصله گرفتن از دقت علمی – به ترتیب از چنین اصطلاحاتی استفاده کنیم: تلفیق دارویی پیشینی (یا پیش‌دستانه) و تلفیق دارویی پسینی.
اما اینجا سوال دیگری مطرح می‌شود؛ منظور پیش و پس از چه اتفاقی است؟
بگذارید فرایند بستری بیمار را مرور کنیم. بیمار توسط پزشک خود برای بستری به بیمارستان فرستاده می‌شود، یا از بیمارستان دیگری ارجاع داده می‌شود یا با پای خودش به بیمارستان می‌آید. معمولا در اولین ساعات حضور بیمار در بیمارستان، یک شرح حال اولیه از او گرفته می‌شود. حالا اگر اولین برخورد داروساز با بیمار و انجام تلفیق دارویی پذیرش برای او، قبل از گرفتن این شرح حال اولیه و دریافت اولین دستورات توسط پزشک باشد، با تلفیق دارویی پیش‌دستانه روبه‌رو هستیم.
در این صورت پزشک با اطلاعات کاملی که داروساز هنگام تلفیق دارویی پذیرش ثبت کرده، می‌تواند دقیق‌تر در مورد سرنوشت داروهای قبلی بیمار در بیمارستان تصمیم بگیرد. بنابراین می‌توان حدس زد که انجام تلفیق دارویی تلفنی، یک روز قبل از زمان بستری بیماران الکتیو نیز، از نوع تلفیق دارویی Proactive است.
اما اگر ویزیت توسط داروساز، پس از بستری بیمار و دریافت اولین دستورات پزشک انجام شود، تلفیق دارویی پسینی یا Retroactive انجام شده‌است.
بنابراین پیشنهاد ترجمه‌های پیش‌تجویز و پس‌تجویز هم می‌تواند مفید باشد.
کدام ارجح است؟ تلفیق دارویی Retroactive یا Proactive؟
طبیعتا با توضیحاتی که داده شد، می‌توان پی برد که بهترین حالت برای انجام تلفیق دارویی پذیرش، حالت پرو اکتیو یا پیش دستانه است؛ اما گاهی اوقات چاره‌ای جز انجام تلفیق دارویی رترو اکتیو نداریم. مثلا وقتی که:
-
- بیمار الکتیو نیست و داروساز برای انجام تلفیق دارویی پذیرش پرواکتیو وقت کافی ندارد.
- بیمار از همان ابتدا شرایط انجام تلفیق دارویی را نداشته؛ یعنی مثلا پلی فارماسی نبوده یا در منزل، هیچ‌یک از داروهای نیازمند انجام تلفیق دارویی را دریافت نمی‌کرده است. در این صورت، با تجویز داروهای جدید در بیمارستان، مشمول انجام این خدمت شده و تلفیق دارویی پذیرش برای او به شکل رترواکتیو انجام می‌شود.
ترتیبی که «داروساز بیمارستانی» برای خواندن مطالب سری «تلفیق دارویی» به شما پیشنهاد می‌دهد:
① نگاهی هلی‌کوپتری به تلفیق دارویی
③ چند تصور اشتباه درباره تلفیق دارویی
④ سرنوشت داروهای قبلی بیمار در بیمارستان
⑤ منظور از سرویس در پذیرش بیماران بستری چیست؟
⑥ داروهای نیازمند انجام تلفیق دارویی
⑦ لیست داروهای هشدار بالا (High-Alert) در فهرست رسمی داروهای ایران
⑧ بهترین شرح حال دارویی ممکن (BPMH)
⑨ لیست داروهای ممنوعه برای فاویسم
⑪ تداخلات دارویی در تلفیق دارویی و بهترین منابع چک کردن تداخلات
⑫ تفاوت تلفیق دارویی Retroactive و Proactive چیست؟
⑬ انواع مغایرت‌های دارویی (Discrepancy)
⑭ مصاحبه با بیمار در تلفیق دارویی | چند نکته کاربردی
⑮ کدام برگه های پرونده بیمار در تلفیق دارویی مهمترند؟
⑯ درباره ستون توضیحات فرم تلفیق دارویی
⑳ بهترین برنامه ممکن برای ترخیص دارویی (BPMDP)
㉑ معنی الکتیو چیست؟ | بیمار الکتیو، عمل الکتیو، بخش الکتیو
㉒ تلفیق دارویی تلفنی | شرایط و چالش‌ها
㉓ تلفیق دارویی در منزل | کاری تقریبا نشدنی مثل MRI در منزل
㉔ واژگان انگلیسی تلفیق دارویی بیمار خارجی
㉕ چند نکته اخلاقی در تلفیق دارویی
㉖ جزء حرفه ای و جزء فنی یعنی چه؟ | نحوه محاسبه ضریب K
㉗ ژورنال های پیشنهادی برای مطالعه داروسازان بیمارستانی
㉘ ز گهواره تا گور امتیاز بازآموزی بجوی | درباره سامانه آموزش مداوم پزشکی